Хөдөө аж ахуй, хоол тэжээл

Өнөөдөр дэлхий нийтээрээ хүн бүрийн хоол тэжээлийг сайжруулах маш хүнд сорилттой тулгарч байна. Барууны хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр хоол тэжээлийн дутагдлыг ихэвчлэн хэрхэн дүрсэлдэгээс ялгаатай нь эдгээр нь ядуусыг дутуу идэх, баячуудыг хэт идэх гэсэн хоёр тусдаа асуудал биш юм. Дэлхий даяар энэ давхар ачаа нь хэт их, хэт бага хоол хүнснээс болж өвчин, үхэлд хүргэдэг. Тиймээс бид ядуурлыг бууруулах тал дээр санаа зовж байгаа бол хоол тэжээлийн дутагдал, хөдөө аж ахуйн тогтолцоо үүнд хэрхэн нөлөөлж байгааг өргөн утгаар нь бодох хэрэгтэй.

Саяхан хэвлэгдсэн нийтлэлдээ, Хөдөө аж ахуй, эрүүл мэндийн судалгааны төв нь бичил тэжээлийн өндөр агууламжтай үндсэн ургац тариалахаас эхлээд гэрийн цэцэрлэгжүүлэлт, өрхүүдийг дэмжих хүртэл хөдөө аж ахуйн 150 хөтөлбөрийг авч үзсэн.

Тэдний ихэнх нь үр дүнтэй биш гэдгийг тэд харуулсан. Жишээлбэл, илүү тэжээллэг хоол хүнс үйлдвэрлэх нь хоол тэжээлийн дутагдалд орсон хүмүүсийн хэрэглээ болно гэсэн үг биш юм. Хөдөө аж ахуйн ихэнх үйл ажиллагаа нь тодорхой хүнсний бүтээгдэхүүнд төвлөрдөг.

Тухайлбал, тэжээллэг байдлыг сайжруулахын тулд айл өрхүүдийг үнээтэй болгож, орлого, сүүний үйлдвэрлэлээ нэмэгдүүлэх. Гэхдээ энэ асуудалд өөр нэг арга бий бөгөөд энэ нь одоо байгаа хөдөө аж ахуй, хүнсний үндэсний бодлого хоол тэжээлд хэрхэн нөлөөлж, тэдгээрийг хэрхэн өөрчлөх талаар ойлгох явдал юм. Хөдөө аж ахуйн бодлогын хүсээгүй сөрөг үр дагавраас зайлсхийхийн тулд “хор хөнөөл учруулахгүй” зарчмыг баримтлах шаардлагатайг НҮБ-ын хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарууд онцолж байна.

Хамгийн амжилттай бодлого ч гэсэн сул талуудтай байж болно. Жишээлбэл, өнгөрсөн зуунд үр тарианы бүтээмжид оруулсан дэлхийн хөрөнгө оруулалт, одоо ногоон хувьсгал гэгддэг Азийн сая сая хүмүүсийг ядуурал, хоол тэжээлийн дутагдалд оруулав. Судалгааг микро шим тэжээлээр баялаг үр тарианаас илүү илчлэг ихтэй байхыг чухалчилж байсан бол өнөөдөр шим тэжээлтэй хоол хүнс илүү үнэтэй болж байна.

2013 оны сүүлээр Их Британийн Олон улсын хөгжлийн яам, Билл ба Мелинда Гейтсийн сангийн дэмжлэгтэйгээр “шийдвэр гаргагчдад, ялангуяа засгийн газарт хөдөө аж ахуй, хүнсний бодлогод үр дүнтэй манлайлах зорилгоор Хөдөө аж ахуй, хүнсний системийн дэлхийн зөвлөлийг байгуулсан. Мөн бага, дунд орлоготой орнуудад хөрөнгө оруулалт хийх.”

Хоол тэжээлийг сайжруулах даяаршил нэмэгдэж байгааг харах нь урам зоригтой юм.

 

хариу үлдээх